1. Yüklemin sonundaki kişi eklerine bakarak ben, sen, o; biz, siz, onlar biçimde yanıt alınıyorsa buna gizli özne denir.
2. Edilgen fiillerle kurulmuş olan cümlelerde, cümlenin öznesi gibi görünen fakat gerçekte nesnesi olan kelime ve kelime grupları, cümle yapısına göre görünürde olan özne: Getirilen kitaplar (postacı tarafından) bulunamadı. gibi.
Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü (594)
Gizli Özne hakkında henüz yorum yazılmamış. Üstteki formu kullanarak ilk yorumu yazabilirsiniz.
Görünür Özne: Edilgen fiillerle kurulmuş olan cümlelerde, cümlenin gramer açısından görünürde olan öznesi, sözde özne: Parka yollar yapılmış, içme suyu getirilmiş vb.
Gramerce Özne: Edilgen fiillerle kurulmuş olan cümlelerde, cümlenin öznesi gibi görünen fakat gerçekte nesnesi olan kelime ve kelime grupları, cümle yapısına göre görünürde olan özne: Getirilen kitaplar (postacı tarafından) bulunamadı. gibi.
Ortak Yüklem: Birden çok öznesi olan yüklem, birden fazla öznenin bağlı olduğu yüklem: Kız okula başladı, oğlan evde, gazetelerin A'larını B'lerini seçmeye (T.Buğra, İbişin Rüyası, s.60)
Cümlenin Ögeleri:
Cümlede bir duyguyu, bir düşünceyi, bir hükmü tam olarak anlatabilmek için kullanılan kelimelerin cümle bilgisinde aldıkları adlar. Cümlenin ögeleri temel ögeler ve yardımcı ögeler olmak üzere başlıca ikiye ayrılır.
Temel ögeler: özne, fiil, nesne, tümleç ve zarftır.
Yardımcı ögeler: "cümle dışı ögeler" diye de adlandırılan ünlem ve bağlaçlardır.